Artrose- Gewrichtsslijtage

Artrose is een aandoening aan één of meerdere gewrichten.

Wat is artrose?
Een gewricht bestaat uit twee botuiteinden waar kraakbeen overheen zit. Kraakbeen is belangrijk omdat het schokken opvangt en omdat het ervoor zorgt dat u zich soepel kunt bewegen. Rondom het gewricht zitten het gewrichtskapsel en de gewrichtsbanden. In dat gewrichtskapsel zit een soort smeermiddel dat ervoor zorgt dat het gewricht zijn werk doet. Bij artrose wordt het gewrichtskraakbeen dunner en neemt de kwaliteit ervan af. Het gewricht kan dikker aanvoelen door een uitstekend bot of door een gezwollen gewrichtskapsel.

Hoe vaak komt artrose voor en bij wie?
Artrose komt over het algemeen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Met name oudere mensen hebben er last maar ook bij jongeren en sporters met verschijnselen van overbelasting komt artrose voor. Als bijvoorbeeld iemand na een blessure te snel een geïrriteerd gewricht belast kan versneld artrose optreden.

Wat zijn de klachten en symptomen van artrose?
Als u last van artrose heeft, is het vaak moeilijk om te bewegen. Het meest voorkomende symptoom van artrose is pijn die optreedt wanneer u het gewricht langere tijd achter elkaar gebruikt. Die pijn neemt vaak toe gedurende de dag maar kan ook optreden wanneer u niets doet. Naast pijn kunt u ook last hebben van stijfheid. Meestal verdwijnt deze stijfheid als u even in beweging bent. 

Heupartrose: bij heupartrose voelt u de pijn meestal in uw lies en aan de voor- en zijkant van uw heup. De pijn kan uitstralen naar uw bovenbeen of knie. 
Knieartrose: bij knieartrose zit de pijn voornamelijk in en rondom uw knie, maar u kunt de pijn ook voelen in uw bovenbeen of heup. Artrose in de knie kan in een vergevorderd stadium leiden tot X-benen of O-benen.

Wat zijn risicofactoren?
Een aantal factoren kan de kans op artrose verhogen. Zo hebben vrouwen eerder last van artrose dan mannen en ook artrose in de familie verhoogt de kans om deze aandoening te ontwikkelen. Daarnaast kunnen de volgende factoren invloed hebben:

• Overgewicht
• Hogere leeftijd
• Lichamelijk zwaar werk
• (Sport)letsel
• Traumatische ervaringen

Het is belangrijk om klachten bij artrose goed in de gaten te houden en op tijd hulp in te roepen van de fysiotherapeut om uw pijn onder controle te houden.

Wat is er aan de klachten te doen?
Roep de hulp van de fysiotherapeut in om uw pijn te verminderen zodat u uw dagelijkse bezigheden kunt blijven uitoefenen. Speciaal voor mensen met artrose is in diverse fysiotherapiepraktijken een beweegprogramma ontwikkeld.

Wat kan ik zelf doen?
Als uw gewrichten stijf aanvoelen of als u veel pijn heeft, kan het zijn dat u minder (goed) beweegt. Hierdoor kan uw conditie en/of spierkracht afnemen. Ondanks de pijn is het bij artrose heel erg belangrijk dat u blijft bewegen. Uw spieren worden hierdoor sterker en uw uithoudingsvermogen wordt groter. Probeer daarom om minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten matig intensief te bewegen. Bij matig intensief bewegen bent u niet buiten adem en bent u nog wel in staat om een gesprek te voeren. U kunt hierbij denken aan wandelen, fietsen, traplopen of zwemmen. 

In principe zijn bewegen en sporten dus goed bij heup- en knieartrose, maar niet alle sporten zijn even geschikt. Zorg dat u uw lichaam niet overbelast en kies voor een aangepaste variant als de sport te zwaar is. 

Algemene tips bij artrose:

• Probeer minimaal een half uur per dag te bewegen.
• Luister naar uw lichaam, doe rustig aan wanneer de klachten erger worden en ga door wanneer de pijn verdwijnt.
• Neem af en toe rust tijdens het bewegen.
• Bouw de duur, het aantal keren en de intensiteit langzaam op.
• Beweeg op een zachte ondergrond als dat prettiger voelt.  
• Draag eventueel schoenen met schokabsorberende zolen.

Wat kan de fysiotherapeut doen en welke specialist kan mij behandelen?
Er zijn fysiotherapeuten die gespecialiseerd zijn in het behandelen van artrose. Het belangrijkst is om een actieve leefstijl te houden. De fysiotherapeut kan u hierbij helpen. Door op een verantwoorde manier te bewegen gaat u zich minder stijf voelen en verbetert uw conditie. De fysiotherapeut zorgt samen met u voor de juiste houding en geeft u oefeningen, voorlichting en advies.

(bron: defysiotherapeut.com)